Lezing Joof Theeuwen: kijk op natuur en landschap in 2025
Op donderdag 6 november was Joof Theeuwen te gast bij de dames van ZijActief.
Joof behoeft geen introductie in Oostrum en iedereen was dan ook heel blij dat hij bij ons een lezing zou komen geven.
Maar het verhaal dat hij vertelde was bepaald niet positief.
Het ging namelijk over het feit dat de huidige intensieve veeteelt en akkerbouw zeer vergaande gevolgen voor de natuur zal hebben.
Oorzaken
Vroeger ging de bewerking van het veld met paard en kar.
De paarden zorgden voor de natuurlijke bemesting van het land.
Doordat de mest door de paarden in het veld werd gestampt, kwam deze ook in de grond terecht.
Dit zorgde ervoor dat koolstof in de grond kwam en het water niet zo snel verzakte.
En daardoor kwamen er meer schimmels, waardoor wortels van gewassen groter werden.
Na de tweede wereldoorlog werd deze manier van mesten vervangen door het sproeien van mest, die op de grond bleef liggen.
De koolstof wordt daarbij niet in de grond gewerkt, maar uitgestoten, en het grondwaterpeil zakt.
Ook wordt de manier van subsidiëring belangrijk.
De banken financierende de schaalvergroting, maar niet de ‘ouderwetse’ manier van landbouw.
Ook zijn er veel grote bedrijven die patenten op granen hebben, waardoor die voor andere boeren erg duur worden.
Dit leidt er toe dat de kosten voor boeren zo hoog worden dat landbouwgrond eigenlijk te duur is om ‘gewone ‘gewassen te telen.
Duurdere gewassen zoals asperges, rozen, bollen e.d. leveren veel meer op.
Schaalvergroting is ook het probleem bij de veehouderij, er moeten steeds meer dieren bij om te kunnen concurreren.
Problemen
De voedselproductie stijgt, maar de voedingsmiddelen bevatten steeds minder voedingsstoffen (en minder smaak).
De veehouderij explodeert, de groei van varkenshouderijen en slachtkuikens is vertienvoudigd.
Er is een enorme uitstoot van CO2 en stikstof.
Daarnaast gaat ook de natuur achteruit.
Het goede nieuws is dat de iconische soorten, zoals de wolf, kraanvogels, visarend en bevers vooruitgaan, maar de bestuivers, de vlinders, de bijen, zweefvliegen, enz. sterk achteruitgaan.
Sinds 1992 is 40% van de bestuivers verdwenen, en zijn er 17 vlindersoorten verdwenen.
Als je dan bedenkt dat één derde van alle voedselgewassen bestuivers nodig heeft, dan schrik je wel…
Oplossing
Jaarlijks verdwijnt wereldwijd 12 miljoen ha landbouwgrond.
Door allerlei oorzaken is inmiddels 2/3 van de aarde woestijn.
De ecologisch bioloog Alan Savoury bedacht een oplossing om woestijngrond terug te brengen naar landbouwgrond.
Door het inzetten van grote grazers (net zoals vroeger!) slaagt hij daarin.
In Nederland is het grondgebied te klein en daardoor ook te duur om deze methode toe te passen.
Hier kan de winst gehaald worden uit bv. het aanpassen van het subsidiestelsel, verlaging van de grondprijs, verbeteren van het agrarisch onderwijs, en initiatieven zoals het aanleggen van voedselbossen en het verbeteren van de biodiversiteit.
Een zeer interessante lezing, die de zaal nog lang bezig hield.
Wil jij ook dit soort activiteiten bijwonen? Stuur een mail naar secr.zijactiefoostrum@hotmail.com of kom naar een van onze avonden en meld je dan persoonlijk aan.
